آسانسور کششی قدیمی‌ترین و تطبیق‌پذیر‌ترین نوع آسانسور است. این‌گونه‌ی آسانسور یکی از پر استفاده‌ترین گونه‌های آسانسور چه برای کاربرد خانگی چه برای کاربرد تجاری است. آن‌ها از سیم بکسل، فلکه و وزنه برای حرکت استفاده می‌کنند. در این مقاله در آغاز به سؤال «آسانسور کششی چیست؟» پاسخ خواهیم داد. سپس درباره‌ی کاربرد آسانسور کششی، انواع آن و همچنین مزایا و معایب آن خواهید خواند.
- آسانسور کششی چیست؟
- کاربرد آسانسور کششی چیست؟
- انواع آسانسور کششی کدام‌ها هستند؟
- مزایا و معایب آسانسور کششی چیست؟
آسانسور کششی چیست؟
همانگونه که در آغاز نیز خواندید، آسانسورهای کششی قدیمی‌ترین نوع آسانسور است. به صورت خلاصه این‌گونه از آسانسورها از کابین، وزنه‌ای متصل به دو سر سیم بکسل که روی قرقره‌ای بزرگ به نام فلکه (Sheave) حرکت می‌کند، تشکیل شده است. وزنه و کابین آسانسور تمایل به دست‌یابی تعادل دارند که در نهایت باعث می‌شود که برای به حرکت در آوردن کابین آسانسور نیاز به انرژی کمی باشد. زمانی که کابین آسانسور به سمت بالا حرکت می‌کند، وزنه به سمت پایین حرکت می‌کند و همچنین زمانی که کابین آسانسور به سمت پایین حرکت می‌کند، وزنه به سمت بالا حرکت می‌کند.
کابین آسانسور و وزنه معمولاً روی ریل‌های عمودی جهت اطمینان از عدم خروج آن‌ها از مسیر نصب می‌شوند. این موضوع اهمیت بسیاری در تأمین امنیت آسانسور در مقابل اتفاقات ناخوشایند و غیرمنتظره دارد. اگرچه در بسیاری از فیلم‌ها ممکن است که ببینیم سیم بکسل آسانسور دچار از هم گسیختگی می‌شود و فاجعه‌ای را می‌آفریند اما باید بدانیم که در حقیقت این موضوع بسیار غیر محتمل است؛ زیرا این سیم‌های بکسل از جنس فولاد هستند و به گونه‌ای ساخته شده‌اند که توانایی تحمل وزنی چندین برابر چیزی را که واقعاً نیاز است را نیز دارند. اگر آسانسور به صورت منظم بازرسی شود، هرگونه مشکل در سیم بکسل می‌تواند تشخیص داده شود و در نتیجه اصلاح شود. حتی در صورت حادثه نیز سیستم‌هایی هستند که می‌توانند سرعت آسانسور را کنترل و از وقوع اتفاقات ناخوشایند جلوگیری کنند.
آسانسور با استفاده از موتور الکتریکی بزرگی که به فلکه متصل است حرکت می‌کند. ویژگی‌های آن‌ها نسبت به کاربرد آسانسور می‌تواند متفاوت باشد. شیوه‌ی سنتی آن استفاده از موتورهای جریان مستقیم متصل به گیربکس حلزونی (Worm gear) است. موتور بسیار سریع‌تر از چیزی که نیاز است عمل می‌کند بنابراین گیربکس حلزونی سرعت آن را پیش از انتقال حرکت به فلکه کاهش می‌دهد.
یکی از محبوب‌ترین انتخاب‌های دیگر برای این سیستم بجز مورد بالا که Geared نامیده می‌شود استفاده از شیوه‌ی گیرلس Gearless است که در آن از گیربکس حلزونی استفاده نمی‌شود. در سطور پایین درباره این دو نوع بیشتر خواهید خواند.
کاربرد آسانسور کششی چیست؟
سرعت آسانسورهای کششی بسیار بالاتر از همتایان هیدرولیکی آن‌هاست. به این دلیل این‌گونه از آسانسورها برای ساختمان‌های مرتفع و مدرن بسیار مناسب است. آن‌ها همچنین حرکتی نرم‌تر و راحت‌تر به نسبت سیستم هیدرولیکی دارند. کاربرد آسانسور کششی جهت کاهش مصرف انرژی نیز مؤثر است. این موضوع به دلیل استفاده از وزنه برای برقراری تعادل کابین است. اما آسانسورهای هیدرولیکی نیاز به وارد کردن فشار و هل دادن کابین برای حرکت آن دارند که در نتیجه انرژی بیشتری را می‌طلبند.
موضوع مهم درباره‌ی آسانسور کششی توجه به چک کردن سیم بکسل و فلکه به صورت منظم است. زمانی که آن‌ها دچار پوسیدگی می‌شوند، کشش میان سیم بکسل و فلکه کاهش می‌یابد و دچار لغزش می‌شود که می‌تواند کارایی آسانسور را کاهش دهد و در صورت نادیده گرفتن، افراد را با خطراتی مواجه کند.
آسانسورهای کششی محدودیت‌های ارتفاعی دارند که در این اواخر با استفاده از مواد جدید قوی‌تر و بهتر همچون فیبر کربن به آن‌ها این امکان را می‌دهد که ارتفاعات بیشتری را نیز پوشش دهند. بنابراین کاربرد آسانسور کششی در ساختمان‌های بسیار بلند نیز کاملاً ممکن است.
انواع آسانسور کششی کدام‌ها هستند؟
همانگونه که در قبل نیز اشاره‌ای کوتاه شد، دو گونه‌ی اصلی در آسانسورهای کششی به نام‌های Geared و Gearless وجود دارد. در این قسمت به شرح هر کدام به صورت مختصر می‌پردازیم.
آسانسورهای کششی Geared: این‌گونه از آسانسورها دارای گیربکسی هستند که به موتور متصل است و چرخی را که سیم بکسل را به حرکت در آورد را می‌راند. این‌گونه از آسانسورها قادر هستند که به سرعتی بین ۱.۷ تا ۲.۵ متر بر ثانیه دست یابند. حداکثر مسافتی که آسانسورهای کششی Geared می‌توانند طی کنند حدود ۷۶ متر است. بنابراین این‌گونه از آسانسورها برای ساختمان‌های کوتاه تا نیمه مرتفع مناسب است. حداکثر وزنی که آسانسورهای Geared می‌توانند تحمل کنند حدود ۱۳۶۰۰ کیلوگرم است و هزینه‌ی نصب این‌گونه از آسانسورها به نسبت نوع Gearless کمتر است.
آسانسورهای کششی Gearless: در این‌گونه از آسانسورها از گیربکس استفاده نمی‌شود و سرعت آن‌ها می‌تواند به ۲.۵۳ متر بر ثانیه نیز برسد. سیم بکسل در این مدل از آسانسورهای کششی به بالای کابین آسانسور متصل است و به دور فلکه برای به حرکت در آوردن آسانسور پیچیده شده است. سر دیگر سیم بکسل نیز به وزنه برای به دست آوردن تعادل و ثبات سیستم مکانیکی وصل شده است. این‌گونه از آسانسورهای کششی می‌توانند برای ساختمان‌های مرتفع مورد استفاده قرار گیرند.
مزایا و معایب آسانسور کششی چیست؟
آسانسورهای کششی در کنار مزایای بی‌شمار، همچون امکان استفاده در ساختمان‌های مرتفع و سرعت بالا، معایبی نیز دارند. یکی از مهم‌ترین معایب آن‌ها نگهداری سخت است. این موضوع به دلیل آن است که سیستم‌های درونی آسانسورهای کششی به سختی قابل دسترس هستند. موضوع دیگر که باید مورد توجه قرار گیرد آن است که قیمت این‌گونه از آسانسورها معمولاً از آسانسورهای هیدرولیکی همتا بیشتر است. اگرچه آسانسورهای کششی گران‌تر هستند اما در مصرف انرژی از میزان بهره‌وری بالاتری برخوردار هستند. این اختلاف به دلیل تفاوت در شیوه‌های کارکرد آن‌ها است. در آسانسورهای هیدرولیکی زمانی که پمپ روغن قدرت کافی را در مقابل گرانش برای به حرکت در آوردن کابین به سمت بالا تولید می‌کند، زمان پایین آمدن آسانسور قدرت تولید شده از بین می‌رود. اما در آسانسورهای کششی، استفاده از وزنه این امکان را می‌دهد که به قدرت کمتری نیاز باشد. همانگونه که پیش‌تر نیز اشاره شد، آسانسورهای کششی سرعتی بسیار بیشتر از آسانسورهای هیدرولیکی دارند. آن‌ها می‌توانند ۲.۵ متر در ثانیه دست یابند و این درحالی است که حداکثر سرعت برای آسانسورهای هیدرولیکی ۱ متر بر ثانیه است. این دلیل اصلی استفاده‌ی وسیع این‌گونه از آسانسورها در ساختمان‌های مرتفع است. فضای مورد نیاز برای نصب آسانسورهای کششی معمولاً بیشتر و بزرگ‌تر از همتای هیدرولیکی آن است. توجه به تمام این معایب و مزایا برای انتخاب مناسب‌ترین نوع آسانسور بسیار اهمیت دارد.
همانگونه که پیش‌تر نیز خواندید، انتخاب مناسب آسانسور با توجه به مزایا و معایب هر نوع از آسانسورها می‌تواند صورت بگیرد. آسانسورهای کششی در کنار مزایای خود همچون سرعت بالاتر و دسترسی به ارتفاع بیشتر معایبی را نیز همچون نگهداری سخت و هزینه‌ی نصب بالا دارند. کاربرد آسانسور کششی برای برخی از ساختمان‌ها بهترین انتخاب و برای برخی از معایبی برخوردار است. بنابراین با توجه محل مورد استفاده‌ی آن و بررسی مناسب بودن آسانسور کششی برای آن محل جهت نصب این‌گونه از آسانسورها اقدام کنید.
بدون دیدگاه